ابوالقاسم حالت و سالهاي خدمت در صنعت نفت

یونس صادقی

صنعت نفت در طول تاریخ بلند خود محل اشتغال و کار نام آوران ادبی،فرهنگی،هنری و اجتماعی مهم و تاثیرگذاری بوده که علاوه بر فعالیت های فرهنگی،هنری و ادبی و اجتماعی خود در سطح ملی و جهانی،در شکل گیری رویدادهای مهم این حوزه ها در صنعت نفت نیز بسیار تاثیرگذار بوده اند.

زنده یاد ابوالقاسم حالت(1298تا1371خورشیدی)از جمله این چهره های برجسته است که نقشی بی بدیل در خلق و شکل گیری و تداوم برخی از نشریات نفتی داشته است.طنزپردازی که در تمامی سال های فعالیت ادبی و هنری اش در نفت هیچگاه از باورهای خود عدول نکرد.

ابوالقاسم حالت،شاعر،طنزپرداز و مترجم ایرانی در سال 1298شمسی در تهران پا به جهان هستی گشود.در جوانی با نشریه«توفیق»همکاری داشت و در برهه ای از زندگی اش،با سفر به هند به مدت سه سال کار دوبله فیلم(خسرو شیرین،اسکندر،پوکار)به زبان فارسی را با حقوق ماهی 900روپیه انجام داد.

با سفر به کشورهای اروپایی خصوصاً فرانسه،زبان این کشور را به خوبی آموخت.او به استخدام شرکت ملی نفت در آبادان درآمد و به مدت 11ماه در آنجا زندگی کرد و زبان عربی را به خوبی آموخت که حاصل آن ترجمه چند متن تاریخی بود.همچنین به دلیل توانایی نوشتن و روحیه طنزپردازی که داشت،برای نشریات شرکت نفت مطالب ادبی و طنز تهیه می‌کرد.بعنوان نمونه با نهضت ملی شدن صنعت نفت و خشم مردم از انگلیسی ها،او شعری بدین مضمون نگاشت:

«شرکت نفت انگلیس امروز                    انگل این دیار ویران است

ورنه عنوان تلگرافی آن                       به چه منظور انگل ایران است»

در این مقطع زمانی با پیشنهاد حسین مکی روزنامه ای به نام«خبرهای روز»را منتشر کرد که اشعاری درباره روحیه ایرانیان و ایستادگی در برابر اجانب چاپ می کرد.

با وقوع کودتای 28 مرداد و کم رنگ شدن نقش نشریات،ابوالقاسم حالت در کارهای اداری شرکت ملی نفت مشغول به فعالیت در حوزه مقاله،ساختن شعر و ترانه و سرود و گفتارهای رادیویی شد.همچنین در نشریات نفتی همچون «نفت بین خودمان»،«آینه» و «نامه صنعت نفت ایران» همکاری مستمر داشت که  برخی از اشعار او در این نشریات به چاپ رسیده است.

در سندی برجای مانده مربوط به او که در سایت موزه و مرکز اسناد صنعت نفت انعکاس یافته در راستای حکم علی اکبر دیباج در 20 شهریور 1341 به عنوان معاون روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران،شعری بدین محتوا در پایین نامه برایش سروده است:

« بنده از انتصاب او شادم                چونکه دارد بسی جهان بینی

ضمن تبریک منتظر هستیم               که ز دستش خوریم شیرینی»

با انتقال او به تهران،مدتی مدیر مجله صنعت نفت و مدیر اداره روابط مطبوعاتی بود تا اینکه در سال 1352 بازنشسته شد.توانایی‌های چندوجهی او باعث شد که بعد از انقلاب،به همکاری با نشریه معروف«گل آقا»روی آورد که این همکاری تا  آخر عمر برقرار بود.

ابوالقاسم حالت پس از عمری 73 ساله در سوم آبان 1371 درگذشت و در بهشت زهرا در کنار نامدارانی چون مجتبی مینوی و مهرداد اوستا به خاک سپرده شد.یاد و نامشان جاودان باد.

منبع: سايت موزه نفت