ایمیدرو و اهمیت سرمایه گذاری در بخش اکتشاف

خداداد غریب پور:

– اهمیت توسعه اکتشاف در راستای افزایش بهره‌گیری از ظرفیت‌های بخش معدن بر هیچ‌کس پوشیده نیست و از اکتشاف به‌عنوان آغازی بر شناسایی ثروت پنهان زمین نام‌برده می‌شود بدین ترتیب اکتشاف، توسعه زیربناها، سرمایه‌گذاری، فناوری و آموزش از اولویت‌های ایمیدرو قرارگرفته است با احتساب برنامه پیشین، کل مساحت اکتشافی از سال ۱۳۹۳ آغازشده به مرز ۶۵۰ هزار کیلومترمربع می‌رسد و برنامه ایمیدرو تکمیل این اکتشافات در سطح کشور در بازه یک‌ساله است. برنامه جدید اکتشاف با همکاری کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های خصوصی به اجرا درمی‌آید. با اکتشافات جدید، کنسرسیوم اکتشاف ۱۲ محدوده امیدبخش در اختیار قرارگرفته و ایمیدرو ۴۰۰ هزار کیلومترمربع را به پهنه‌های اکتشافی کشور افزوده است. این سازمان اکنون ۶۵۰ هزار کیلومترمربع اکتشاف را هدف‌گذاری کرده و‌ با حمایت وزیر صنعت، معدن و تجارت و همچنین معاونت معدنی، در ۳۰ استان، پهنه‌ها را تحت پوشش دارد. ایمیدرو در تلاش است در حوزه اکتشاف , دستگاه‌ها و تجهیزات جدیدی را به کشور وارد کند. چراکه ایمیدرو، خواهان فعال کردن تمام پهنه‌های اکتشافی در کشور با سرعت بسیار بالاتر از قبل است.

درواقع ایمیدرو درصدد است با همکاری سازمان‌های ذی‌ربط شامل سازمان فضایی ایران، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، سازمان انرژی اتمی، دانشگاه‌ها و نیز کنسرسیوم شرکت‌های معدنی و صنایع معدنی، گام‌های جدید در حوزه اکتشاف بردارد زیرا این امر سنگ بنای توسعه در بخش معدن است و خوشبختانه موردتوجه کارشناسان و رسانه‌ها قرارگرفته است. وظیفه کنسرسیوم مذکور، اکتشاف معادن است و با در اختیار گرفتن منابع شرکت‌های بزرگ، ظرفیت اکتشاف کشور را بالا می‌برد. میزان سرمایه این کنسرسیوم نیز با توجه به دریافت پهنه‌های جدید، افزایش می‌یابد. ایمیدرو، درصدد فعال کردن تمام پهنه‌های اکتشافی در کشور است.

ما به‌عنوان متولیان اجرا در بخش اکتشاف، نیازمند استفاده از نیروهای نخبه و جوان برای رسیدن به روش‌های نوین در این بخش هستیم. تأمین مواد اولیه موردنیاز صنایع معدنی برای رسیدن به ظرفیت اسمی و نیز تأمین خوراک طرح‌های توسعه در چشم‌انداز ۱۴۰۴، از دیگر اهداف اصلی اکتشاف است. اگر اکتشاف را به‌درستی انجام دهیم، نیاز به ورود مواد معدنی از خارج و خروج ارز از کشور نخواهد بود و درنتیجه سبب استقلال و خودکفایی کشور می‌شود, موضوعی که می‌تواند تا مرز جانشینی نفت در کشور پیش برود.

در این راستا ایمیدرو در بیش از ۴۰۰ محدوده اکتشافی مشغول به فعالیت بوده که حاصل آن تاکنون، صدور ۴۰ پروانه اکتشافی برای آن مناطق بوده است. در این ۴۰ پروانه، وارد فاز نهایی اکتشاف شده‌ایم که به معنای ورود به بخش عمومی و تفصیلی است. توسعه فعالیت‌های اکتشافی ایمیدرو در سال‌های گذشته،‌ نویدبخش کشف ذخایر جدید برای تأمین خوراک کارخانه‌های فرآوری و درنهایت برنامه‌های توسعه‌ای حوزه معدن و صنایع معدنی است. در این حوزه یکی از اهدافی که هم‌زمان پیگیری می‌کنیم توانمندسازی بخش خصوصی در حوزه مشاوره و پیمانکاری است که این امر نیز به تقویت برنامه‌های اکتشافی می‌انجامد.

ایمیدرو ( به‌غیراز شرکت‌های تابعه) توانسته ۱۵ پهنه اکتشافی را طی دو سال اخیر به فراخوان بگذارد. همچنین جلسات متعددی با بخش خصوصی ازجمله مشاوران و پیمانکاران باهدف به‌روزآوری تجهیزات و امکانات برگزار می‌شود.بر این اساس ایمیدرو به همراه شرکت‌های تابعه، سالانه ۱۲۰ میلیارد تومان برای این حوزه تخصیص داده است که این رقم برحسب نیاز هزینه می‌شود. البته باید در نظر داشت که شرکت‌هایی همچون شرکت ملی صنایع مس ایران، بودجه‌ای جداگانه برای اکتشاف دارند. به‌این‌ترتیب هیچ محدودیتی برای هزینه در بخش اکتشاف نداریم و با تعریف پروژه‌های جدید، رقم تخصیص‌یافته نیز افزایش می‌یابد.

به‌طورکلی از پهنه‌های اکتشافی که توسط وزارت صنعت معدن و تجارت در اختیار ایمیدرو گذاشته‌شده است، فاز شناسایی و پی‌جویی در ۲۷۷ هزار کیلومترمربع به اتمام رسیده و ۷۶ هزار کیلومترمربع نیز در دست اجرا قرار دارد. ذکر این نکته در این خصوص لازم است که ارائه مستندات اکتشافی استاندارد و شفاف‌سازی داده‌های معدنی، ‌بستری مناسب برای سرمایه‌گذاری است. بدین ترتیب با کاهش ریسک اکتشاف، سرمایه‌گذار جذب طرح‌های اکتشافی می‌شود که نتایجی همچون هدایت و افزایش سرمایه‌گذاری در مناطق کم برخوردار،‌ توسعه اشتغال و تأمین امنیت در این مناطق را دربر خواهد داشت.

خوشبختانه بررسی‌های انجام‌شده نشان می‌دهد در پیش گرفتن روند شفاف‌سازی معرفی و ارائه پهنه‌های اکتشافی سبب ایجاد اعتماد نزد بخش خصوصی شده است. این امر سبب استقبال شرکت‌های خصوصی از فراخوان‌های جذب سرمایه‌گذار و همچنین افزایش میزان فراخوان‌ها شده است. بااین‌حال تمام تلاش ما این است به‌واسطه اکتشاف در وهله اول جلوی واردات مواد معدنی را بگیریم و درنهایت با استخراج حاصله از این اکتشافات و تأمین زنجیره، جایگزینی برای نفت داشته باشیم.

منبع: معدن نامه