برند گوگل با پرداخت ۳۰ میلیون دلار پرونده نقض حریم خصوصی کودکان در یوتیوب را مختومه کرد

برند گوگل در توافقی برای پایان دادن به یک دعوای جمعی مربوط به نقض حریم خصوصی، پذیرفته است که ۳۰ میلیون دلار پرداخت کند. این پرونده به اتهام جمع‌آوری داده‌های کودکان زیر ۱۳ سال از طریق تماشای ویدئوهای یوتیوب بازمی‌گشت — اقدامی که طبق قانون «قانون حفاظت از حریم خصوصی آنلاین کودکان» (COPPA) در ایالات متحده ممنوع است.

شاکیان ادعا کرده‌اند که گوگل بدون کسب رضایت قانونی والدین، داده‌های بینندگان خردسال یوتیوب را جمع‌آوری می‌کرد و از آن برای اهداف تبلیغاتی استفاده می‌شد. هرچند این نوع جمع‌آوری داده در فضای آنلاین برای کاربران بزرگسال امری رایج است، ولی وقتی پای کودکان زیر ۱۳ سال وسط می‌آید، محدودیت‌های قانونی سخت‌گیرانه‌ای اعمال می‌شود.

بر اساس مفاد COPPA، جمع‌آوری هرگونه اطلاعات شخصی از کودکان بدون رضایت آگاهانه والدین، غیرقانونی است. این اطلاعات می‌تواند شامل داده‌های رفتاری، سابقه تماشا و حتی شناسه‌های فنی دستگاه باشد. دلیل اصلی تصویب این قانون، حفاظت از کودکان در محیط دیجیتال و جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی از داده‌های حساس آن‌هاست.

هرچند برند گوگل با پرداخت ۳۰ میلیون دلار با شاکیان به توافق رسیده، اما این شرکت تمام اتهامات مطرح شده را رد کرده و تأکید کرده است که این تسویه به معنای قبول تخلف نیست. سخنگوی گوگل در بیانیه‌ای عنوان کرده که هدف این توافق، پایان دادن به روند طولانی و پرهزینه دادرسی بوده تا شرکت بتواند بر بهبود تجربه کاربران و توسعه محصولات تمرکز کند.

طبق شرایط این دعوای جمعی، هر فردی در ایالات متحده که بین ۱ ژوئیه ۲۰۱۳ تا ۱ آوریل ۲۰۲۰ درحالی‌که زیر ۱۳ سال داشته، ویدئوهای یوتیوب را مشاهده کرده باشد، می‌تواند واجد شرایط دریافت بخشی از این غرامت باشد. تخمین زده می‌شود این تعداد تا ۴۵ میلیون نفر را شامل شود، هرچند با توجه به رقم کل توافق، سهم هر فرد احتمالاً مبلغ کوچکی خواهد بود.

ملاحظات این پرونده فراتر از مسائل مالی است. این پرونده بار دیگر توجه افکار عمومی و نهادهای قانون‌گذار را به چالش اساسی «حریم خصوصی کودکان» در فضای مجازی جلب کرده است؛ موضوعی که با رشد شبکه‌های اجتماعی، سرویس‌های پخش ویدئو و اپلیکیشن‌های مخصوص سنین پایین، هر روز پیچیده‌تر می‌شود.

گوگل پیش‌تر نیز در سال ۲۰۱۹ پرونده‌ای مشابه با کمیسیون فدرال تجارت آمریکا (FTC) را با پرداخت ۱۷۰ میلیون دلار تسویه کرده بود. در آن پرونده نیز اتهام اصلی، نقض قانون COPPA از طریق جمع‌آوری اطلاعات کودکان روی یوتیوب بود. این تکرار نشان می‌دهد که خطرهای حقوقی ناشی از سیاست‌های داده‌ای برای شرکت‌های بزرگ فناوری تا چه اندازه بالاست.

از منظر برندینگ، چنین پرونده‌هایی می‌تواند بر اعتماد کاربران و والدین نسبت به پلتفرم تأثیر بگذارد. هرچند برند گوگل با محصولات و خدمات گسترده خود همچنان جایگاه مسلطی در بازار دارد، اما تداوم چالش‌های حقوقی می‌تواند ضرورت بازنگری عمیق‌تری در سیاست‌های حریم خصوصی و شفافیت داده‌ها را افزایش دهد.