تونل کندوان؛ اعجوبه اي در صنعت راهسازي ايران

احداث تونل کندوان در سال 1314 شمسی آغاز شد و پس از سه سال در 27 اردیبهشت 1317 در وزارت مجید آهی وزیر راه وقت به بهره‌برداری رسید.

برای گشایش این تونل، رضاشاه به همراه فرزندش محمدرضا با خودرو به دهانه تونل رفتند تا این تونل حدوداً 1880 متری را افتتاح کنند.

پس از افتتاح کندوان، دیگر نیازی به دور زدن کوه نبود و از طول مسیر 13 کیلومتر کاسته شد. ضمن اینکه جاده در فصول سرد و یخبندان سال هم قابل تردد بود.

پیش از ساخت این تونل، راه میان کرج و چالوس پنج ماه از سال غیرقابل تردد بود. کار ساخت این تونل با ادوات و ابزار آن سالها، تنها سه سال به درازا کشید

مبنای کار هم همان جاده معروف ناصرالدین‌شاهی بود. چون به هر حال مهندسان فرنگی دوره ناصری کوتاه‌ترین راه ممکن را جهت رسیدن به چالوس انتخاب کرده بودند. ولی این بار چون جاده ماشین‌رو بود باید در مسیر قبلی تغییراتی صورت می‌گرفت، و از جمله اینکه مسیر از شهر کرج شروع شود نه از شهرستانک! احداث این جاده در سال 1312 به پایان رسید.

گفته می‌شود که کارگران برای کندن کوه که با تجهیزات محدود آن زمان بسیار دشوار بود مورد تشويق قرار گرفتند. سنگ، سیمان و ابزار آلات به مدت سه سال به وسیله کامیون و چهارپایان تا محل کار آورده می‌شد

برای احداث تونل کندوان قصه‌ای هم نقل می‌کنند که در جای خود شنیدنی است. نقل می‌شود که سال 1314 در سفر بهاره شاه به مازندران وی در آن سوی کندوان در بوران و برف گیر می‌کند و با سختی و در خطر خود را به گچسر می‌رساند. همین امر رضاشاه را وا می‌دارد که دستور احداث تونل را بدهد.

م‍ج‍ی‍د آه‍ی‌ وزی‍ر راه‌ در حال گ‍زارش‌ به رضاشاه

جالب‌تر این آن است که گفته می‌شود مهندسین طبق طرح، نقشه شان احداث تونل از گچسر به سمت پل زنگوله بود که با اشتباه وزیر راه در ارائه دادن گزارش و اشتباه تایپست در تایپ کردن یک صفر در جلو مبلغ کل پروژه این طرح نصفه کاره انجام شد. یعنی وزیر راه از ترس دادن مبلغی دیگر به شاه مجبور به نیمه کاره انجام دادن اصل پروژه شده است! البته این قصه چندان با عقل نمی‌خواند.

تنول کندوان در سال 1374 بهسازی و تعریض شد، اما در مواقع تعطیل و اوج مسافرت‌ها، پاسخگو نیست. از این رو در قطعه شماره 2 آزادراه تهران ـ شمال، تونل 6400 متری البرز در نظر گرفته شده که قرار است جایگزین کندوان شود و سه راهی سرهنگ را به پل زنگوله متصل می‌کند.

اهميت ساخت تونل كندوان در اين است كه بدانيم فقط عمليات تعريض آن كه از سال 74 شروع شده بود، آنهم با امكانات فعلي، بيش از 7 سال به طول انجاميد !