جهش تولید و فروش شرکت‌های بورسی معدنی و فلزات پایه در شهریور

احسان رنجبران: گزارش تازه مرکز پژوهش‌های مجلس با عنوان «پایش بخش حقیقی اقتصاد ایران در شهریورماه ۱۴۰۴؛ بخش صنعت و معدن» نشان می‌دهد که در این ماه، هرچند شاخص تولید در نیمی از صنایع بورسی کاهش یافته، اما رشد فروش در اغلب رشته‌فعالیت‌ها چشمگیر بوده است. به‌طورکلی شاخص تولید و فروش صنایع بورسی نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۲.۲ و ۱۳.۳ درصد افزایش یافته‌اند و در مقایسه با مردادماه، رشد ۱۰.۸ و ۱۶.۱ درصدی را تجربه کرده‌اند.

نقش فلزات پایه در رونق شهریورماه

در میان رشته‌فعالیت‌های مختلف، فلزات پایه از گروه‌های دارای رشد بالا بوده‌اند. شاخص تولید این بخش نسبت به شهریور سال گذشته ۵.۲ درصد و در مقایسه با مردادماه ۲۲.۷ درصد رشد داشته است. این رشد نشان‌دهنده بهبود محسوس عملکرد زنجیره فلزات پایه در بازار است.

از سوی دیگر شاخص فروش فلزات پایه نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۲.۵ درصد و نسبت به ماه قبل ۱۹.۴ درصد افزایش یافته است. این ارقام بیانگر افزایش تقاضا و بهبود جریان نقدینگی در بنگاه‌های بورسی فعال در حوزه فلزات است.

حرکت رو به رشد شرکت‌های معدنی بورسی

در بخش شرکت‌های معدنی بورسی نیز روندی مثبت مشاهده می‌شود. شاخص تولید این شرکت‌ها در شهریور ۱۴۰۴ در مقایسه با شهریور سال گذشته ۵ درصد و در قیاس با مردادماه ۲.۳ درصد افزایش داشته است.

در شاخص فروش نیز وضعیت مطلوب‌تر بوده، به‌گونه‌ای که رشد سالانه ۸.۹ درصدی و رشد ماهانه ۱۱.۷ درصدی به ثبت رسیده است.

تصویر کلی صنایع بورسی

در سطح کلان شاخص‌های ماهیانه تولید، فروش و قیمت در صنایع بورسی بر پایه داده‌های ۳۸۰ شرکت پذیرفته‌شده در بورس تهران محاسبه شده‌اند. این شاخص‌ها نه‌تنها تغییرات عملکرد شرکت‌ها را بازتاب می‌دهند بلکه به‌عنوان برآوردی ماهیانه از ارزش افزوده بخش صنعت و معدن در محاسبات ملی نیز به کار می‌روند.

بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها، میانگین سالیانه شاخص قیمت فعالیت‌های صنعتی بورسی در شهریورماه ۱۴۰۴ نسبت به ماه قبل ۴.۸ واحد درصد افزایش یافته و رشد سالانه ۳۶ درصدی را نشان می‌دهد.

همچنین نرخ رشد ماهیانه قیمت شرکت‌های صنعتی بورسی ۲.۴ درصد و رشد نقطه‌به‌نقطه آن ۴۶.۱ درصد بوده که نسبت به ماه قبل ۲.۳ واحد درصد افزایش یافته است.

تفاوت صنایع و پراکندگی رشد

طی شهریورماه ۱۴۰۴، از میان ۱۵ رشته‌فعالیت صنعتی بورسی، بخش‌های دارو، خودرو و قطعات و کاشی و سرامیک بیشترین افزایش شاخص تولید را تجربه کرده‌اند، در حالی‌که صنایع چوب و کاغذ، ماشین‌آلات و تجهیزات و غذایی و آشامیدنی با بیشترین افت مواجه بوده‌اند.

در بخش فروش نیز رشته‌فعالیت‌های کاشی و سرامیک، دارو و محصولات فلزی به جز ماشین‌آلات و تجهیزات بیشترین رشد را داشته‌اند. در مقابل ماشین‌آلات و تجهیزات، چوب و کاغذ، و سیمان با کاهش فروش روبه‌رو شده‌اند.

اهمیت داده‌های بورسی برای رصد صنعت و معدن

مرکز پژوهش‌های مجلس تأکید دارد که شاخص‌های استخراج‌شده از داده‌های شرکت‌های بورسی به دلیل انتشار ماهیانه و به‌هنگام بودن، می‌توانند به‌عنوان جایگزینی دقیق و سریع برای شاخص‌های رسمی بانک مرکزی و مرکز آمار که با تأخیر سه‌ماهه منتشر می‌شوند، مورد استفاده قرار گیرند.

مطالعه این مرکز نشان داده که تغییرات شاخص‌های تولید، فروش و قیمت شرکت‌های صنعتی و معدنی بورسی به‌خوبی با شاخص‌های فصلی بانک مرکزی و مرکز آمار همبستگی دارد و می‌تواند در دوره‌های وقفه انتشار داده‌های رسمی، ابزار کارآمدی برای تحلیلگران و سیاست‌گذاران اقتصادی باشد.

جمع‌بندی

عملکرد شهریورماه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد درحالی‌که برخی صنایع همچون ماشین‌آلات و کاغذ با افت تولید مواجه‌اند، رشد هم‌زمان تولید و فروش در صنایع فلزی و معدنی، نشانه‌ای از پایداری تقاضا و بازگشت نسبی رونق به بخش‌های پیشران صنعت ایران است.

با توجه به افزایش نرخ‌های جهانی فلزات و تحرک بازارهای صادراتی در ماه‌های اخیر، انتظار می‌رود روند مثبت در این بخش‌ها در فصل پاییز نیز تداوم یابد.