دیدار مقامات آمریکایی و چینی در لندن برای مذاکرات تجاری

در نخستین روز از مذاکرات دو روزه، نمایندگان این دو قدرت جهانی در کاخ تاریخی «لَنکستر هاوس» گرد هم آمدند تا مسیر توافق اولیه ماه گذشته در ژنو را ادامه دهند.

از آن زمان تاکنون ایالات‌متحده چین را متهم کرده که در اجرای تعهدات خود به‌ویژه در خصوص صادرات عناصر نادر خاکی، تعلل می‌کند. «کوین هاست» مشاور اقتصادی کاخ سفید روز دوشنبه اظهار داشت تیم مذاکره‌کننده آمریکایی به‌دنبال «توافقی عملی» از جانب چین در خصوص این عناصر است، به‌ویژه پس‌ازآنکه دونالد ترامپ اعلام کرد شی جین‌پینگ در تماسی میان دو رئیس‌جمهور، با از سرگیری صادرات این مواد به آمریکا موافقت کرده است.

هاست در گفت‌وگو با شبکه CNBC گفت: «هدف از این دیدار، اطمینان از جدیت طرف چینی و دستیابی به توافق واقعی است؛ ما انتظار داریم پس‌ازآن کنترل‌های صادراتی کاهش یافته و حجم بالایی از عناصر نادر خاکی آزاد شوند».

داده‌های گمرکی چین نشان می‌دهد که صادرات این کشور به ایالات‌متحده در ماه مه نسبت به سال گذشته ۳۴.۵ درصد کاهش یافته است؛ شدیدترین افت از فوریه ۲۰۲۰، زمانی که شیوع ویروس کرونا تجارت جهانی را مختل کرد.

در ایالات‌متحده نیز اعتماد کسب‌وکارها و خانوارها به‌شدت آسیب دیده و تولید ناخالص داخلی در سه‌ماهه نخست به‌دلیل رشد بی‌سابقه واردات (ناشی از پیش‌خرید کالاها به‌منظور فرار از افزایش قیمت‌ها) با کاهش مواجه شده است.

بااین‌حال تاکنون تأثیر این شرایط بر نرخ تورم محدود بوده و بازار کار نیز نسبتاً ثابت مانده است، گرچه اقتصاددانان پیش‌بینی می‌کنند که علائم تغییر در ماه‌های آینده نمایان‌تر خواهد شد.

در این مذاکرات اسکات بسنت (وزیر خزانه‌داری آمریکا)، هاوارد لوتنیک (وزیر بازرگانی) و جیمیسان گریر (نماینده تجاری ایالات متحده) حضور دارند. هیئت چینی نیز به ریاست «هه لیفِنگ» معاون نخست‌وزیر چین در این گفت‌وگوها شرکت کرده است.

حضور لوتنیک که مسئول نظارت بر کنترل‌های صادراتی در آمریکا است، نشان‌دهنده اهمیت فزاینده عناصر نادر خاکی در این مذاکرات است. چین تقریباً انحصار تولید مگنت‌های نادر خاکی، یکی از اجزای کلیدی موتور خودروهای برقی را در اختیار دارد.

لوتنیک در مذاکرات ژنو که منجر به توافق ۹۰ روزه برای کاهش برخی از تعرفه‌های سنگین متقابل شد، شرکت نداشت.

پیشرفت مثبت در روابط

دور دوم این مذاکرات چهار روز پس از تماس تلفنی ترامپ و شی (به‌عنوان نخستین تماس مستقیم میان آن‌ها از زمان آغاز به‌کار دوباره ترامپ در ۲۰ ژانویه) برگزار می‌شود.

بر اساس گزارش دولت چین، در این تماس بیش از یک‌ساعته، شی از ترامپ خواست که از اقدامات تجاری تنش‌زا دست بردارد و همچنین نسبت به اقدامات تهدیدآمیز در مورد تایوان هشدار داد.

اما ترامپ در شبکه‌های اجتماعی اعلام کرد که این گفت‌وگو بیشتر بر موضوع تجارت متمرکز بوده و «به نتیجه‌ای بسیار مثبت» منتهی شده است، که زمینه‌ساز دیدار روز دوشنبه در لندن شده است.

وی همچنین اعلام کرد که شی با از سرگیری صادرات مواد معدنی و عناصر نادر خاکی به ایالات متحده موافقت کرده است. خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد که چین مجوز صادرات موقت برای تأمین‌کنندگان این عناصر برای سه خودروساز بزرگ آمریکایی صادر کرده است.

تصمیم چین در آوریل مبنی بر تعلیق صادرات طیف وسیعی از مواد معدنی، زنجیره‌های تأمین صنایع خودروسازی، هوافضا، نیمه‌رساناها و صنایع نظامی را در سراسر جهان دچار آشفتگی کرد.

کارولین لیویت سخنگوی کاخ سفید به شبکه فاکس نیوز گفت که ایالات متحده امیدوار است دو طرف بتوانند بر پایه پیشرفت‌های ژنو، به سمت مذاکرات تجاری جامع‌تر حرکت کنند.

توافق اولیه ژنو موجب صعود شاخص‌های بازارهای سهام جهانی شد و بازارهای بورس ایالات متحده که در آستانه ورود به وضعیت رکود قرار داشتند، بخش عمده‌ای از زیان‌های خود را جبران کردند.

بااین‌حال ایان برمر رئیس مؤسسه اوراسیا گروپ، هشدار داد درحالی‌که امکان برقراری یک آتش‌بس موقت وجود دارد، اما با توجه به روندهای کلی فاصله‌گیری و فشارهای ایالات متحده بر سایر کشورها برای کنار گذاشتن چین از زنجیره تأمین خود، احتمال شکل‌گیری یک رابطه سازنده بلندمدت میان این دو کشور بسیار اندک است.

او در یادداشتی تحلیلی گفت: «اطرافیان ترامپ هنوز سیاست‌های سخت‌گیرانه نسبت به چین را دارند و به همین دلیل دستیابی به یک توافق تجاری جامع میان آمریکا و چین بعید به نظر می‌رسد، به‌ویژه با توجه به سایر توافقاتی که در اولویت قرار دارند و پیشرفت بیشتری داشته‌اند».