چرا خانواده ایرانی هنوز کالای خارجی می خرد؟!

دکتر مجید وحید، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه تهران در مجله کارخانه دار می‌نویسد:

ایران حداقل با بیش از یک قرن تاخیر به اهمیت صنعت پی برد و به نوعی به صنعتی‌شدن روی آورد که مختصاتی ایرانی دارد. صنایع ایرانی، در اساس تابع صنایع کشورهای پیشرو هستند و ایران در قرن بیستم موجد پیشرفتی در صنعت نبوده است که دیگر کشورها از آن بهره برند.

در میان صنایع ایران، صنایع پایه نظیر صنعت نفت، برق، مخابرات و فولاد به کمک دیگر کشورها وارد ایران شدند و بر همان بنیاد هم‌چنان در ایران به زندگی خود ادامه می‌دهند.

در میان صنایع ملموس‌تر برای مصرف‌کنندگان ایرانی، هیچ کالای صنعتی در ایران اکنون تولید نمی‌شود که مصرف‌کننده ایرانی در صورت اختیار و نبود حمایت‌های دولتی، آن را بر نمونه خارجی ترجیح دهد.

نام هیچ بنگاه صنعتی ایرانی، هیچ زمانی در دنیا ندرخشیده است و شماری نام‌ها هم که نزد ایرانیان از ارجی برخوردار بودند، همانند «صنایع ارج»، اکنون دیگر وجود خارجی ندارند.

صنعت در ایران نتوانست رقیبی برای کشورهای صنعتی ایجاد کند و از سوی دیگر کیفیت نامناسب کالاهای صنعتی ایران که نمونه برجسته آن را در صنعت خودرو می‌توان مشاهده کرد، این بیم را به وجود می آورد که هرگاه درهای کشور به روی کالاهای دیگر کشورها باز شود، بسیاری از صنایع ایران با مشکلات بزرگی مواجه خواهند گشت.

ایران سال‌هاست که درصدد ورود به سازمان تجارت جهانی است و از معدود کشورهای جهان است که در این سازمان از عضویت کامل برخوردار نیست. ورود ایران به این سازمان، صنایع ایران را در معرض رقابت‌های بسیار سختی قرار می‌دهد که بدان تا کنون باید بسیار اندیشیده باشیم و هم‌چنان بیندیشیم.

هر اندازه ورود ایران به اقتصاد جهانی ،که از آن گریزی نیست، پرشتاب‌تر شود به همان اندازه صنایع ایران در معرض خطرات جدی تری قرار می‌گیرند که خواب انحصار برای آن پدید آورده است.

متن کامل این مقاله در شماره اول مجله کارخانه دار چاپ شده است