بازار فولاد در ایستگاه انتظار: ثبات جهانی در سایه کریسمس و رکود عمیق در بازار داخلی

بازار جهانی و داخلی فولاد و مواد اولیه آن در هفته‌ای که گذشت در فضایی کم‌تحرک اما پر از نشانه‌های نهفته برای آینده نزدیک حرکت کرد که از یک‌سو تحت تأثیر تعطیلات پایان سال میلادی و کریسمس قرار داشت و از سوی دیگر سیگنال‌هایی از تنش‌های ژئوپلیتیکی و تغییرات اقتصادی سال آینده را در خود منعکس می‌کرد.

در بخش سنگ‌آهن، بازار واردات چین هفته‌ای نزولی را پشت سر گذاشت. قیمت سنگ‌آهن با خلوص ۶۲ درصد با کاهش یک دلاری به ۱۰۷.۳ دلار به ازای هر تن CFR چین رسید. کاهش خریدها عامل اصلی این افت قیمت بود و نشان داد فولادسازان چینی در مقطع فعلی با احتیاط بیشتری اقدام به تأمین مواد اولیه می‌کنند. بااین‌حال افت ارزش دلار در کنار نیاز برخی مصرف‌کنندگان به تکمیل موجودی انبارها باعث شده فعالان بازار همچنان به بازگشت تدریجی قیمت سنگ‌آهن امیدوار باشند و بازار را کاملاً بدون پتانسیل رشد ارزیابی نکنند.

در بازار قراضه شرایط تا حدی متفاوت رقم خورد. بازار واردات قراضه ترکیه شاهد رشد ملایم قیمت‌ها بود و قراضه سنگین ۲۰-۸۰ با افزایشی کمتر از دو دلار به حدود ۳۷۰ دلار هر تن CFR رسید. این افزایش قیمت عمدتاً ناشی از رشد خریدها پیش از تعطیلات سال نو میلادی بود. در مقابل، قراضه صادراتی سنگین کلاس ۲ ژاپن در سطح ۲۷۸ دلار هر تن فوب بدون تغییر شنیده شد. در شرق آسیا اما بازار مسیر نزولی را طی کرد و قیمت قراضه وارداتی با افت پنج دلاری به ۳۴۱ دلار هر تن CFR رسید که بیانگر ضعف تقاضا در این منطقه است.

بازار بیلت در سطح جهانی عمدتاً در وضعیت ثبات قرار داشت. میانگین قیمت بیلت صادراتی فوب دریای سیاه در ۴۳۴ دلار هر تن باقی ماند و تغییری را تجربه نکرد. در بازار داخلی چین قیمت بیلت با رشد جزئی یک دلاری به ۴۲۰ دلار هر تن درب کارخانه رسید که بیشتر از آنکه ناشی از تغییر بنیادین در عرضه و تقاضا باشد، حاصل اصلاحات محدود قیمتی بود. در بازار واردات جنوب شرق آسیا نیز قیمت بیلت در سطح ۴۵۰ دلار هر تن CFR بدون تغییر ثبت شد. در ترکیه اما بیلت وارداتی با افت دو دلاری به ۴۵۵ دلار هر تن CFR رسید که نشانه‌ای از احتیاط خریداران این کشور در شرایط فعلی بازار است.

در بازار ایران شمش فولادی هفته‌ای کم‌رمق را پشت سر گذاشت. بازار بیلت عمدتاً ساکت بود و تنها در روزهای پایانی هفته، نوسان کوچکی را تجربه کرد که این حرکت محدود بیش از هر چیز ناشی از تغییرات نرخ ارز بود و ارتباطی با بهبود واقعی در سمت تقاضا نداشت.

در بخش مقاطع طویل نیز بازار جهانی میلگرد باثبات بود. قیمت میلگرد صادراتی ترکیه در ۵۶۰ دلار هر تن فوب بدون تغییر باقی ماند، اما در بازار داخلی این کشور قیمت میلگرد درب کارخانه با کاهش ۱۰ دلاری به ۵۷۰ دلار هر تن رسید که نشان‌دهنده فشار ضعف تقاضا در بازار داخلی ترکیه است. میلگرد صادراتی چین نیز با افتی جزئی از ۴۶۲ دلار به ۴۶۱ دلار هر تن فوب رسید. در بازار داخلی اروپا، میلگرد با قیمت ۵۸۰ یورو هر تن درب کارخانه معامله شد و ثبات داشت، درحالی‌که در بازار داخلی آمریکا قیمت میلگرد در سطح ۹۱۵ دلار هر شورت تن بدون تغییر باقی ماند.

در بازار داخلی ایران مقاطع طویل همچنان تحت فشار رکود تقاضا قرار دارند. ضعف مصرف اجازه افزایش قیمت میلگرد را نداد و تنها در روزهای پایانی هفته، رشد نرخ ارز اثر محدودی بر قیمت‌ها گذاشت. بازار تیرآهن نیز به مرحله‌ای رسیده که فضای مانور قیمتی چندانی برای آن باقی نمانده و عملاً در وضعیت اشباع و رکود به سر می‌برد.

در بخش ورق تحولات جهانی تصویر متنوع‌تری را نشان داد. میانگین قیمت ورق گرم صادراتی چین در ۴۶۳ دلار هر تن فوب ثابت ماند، اما ورق گرم صادراتی دریای سیاه با افت محسوس ۱۵ دلاری به ۴۳۵ دلار هر تن فوب رسید. در جنوب شرق آسیا، قیمت ورق گرم وارداتی با بهبود چهار دلاری به ۴۹۰ دلار هر تن CFR افزایش یافت. در بازار داخلی اروپا شاخص قیمت ورق گرم با رشد پنج یورویی به ۶۲۰ یورو هر تن درب کارخانه رسید، درحالی‌که در بازار داخلی آمریکا قیمت ورق گرم در سطح ۹۰۰ دلار هر شورت تن بدون تغییر باقی ماند.

در بازار داخلی ایران ورق گرم نوسانات محدودی را تجربه کرد. قیمت ورق دو میلی‌متر رول تولید فولاد مبارکه از ۷۰۳ هزار ریال در روز شنبه به ۷۰۲ هزار ریال تا روز چهارشنبه کاهش یافت، اما به دلیل محدودیت عرضه و افزایش نرخ ارز، روند نزولی قیمت متوقف شد و بازار مجدداً به سمت ثبات حرکت کرد. در بخش ورق اکسین، دامنه نوسان قیمت به‌شدت به نرخ ارز وابسته شده و درعین‌حال محصولات جانشین بخشی از سهم بازار این محصول را به خود اختصاص داده‌اند. بازار ورق سرد نیز به‌شدت حساس شده و عرضه فولاد مبارکه و نوسانات نرخ ارز نقش تعیین‌کننده‌ای در آن دارند، ضمن آنکه مشکلات جابه‌جایی و فاکتور نیز فشار مضاعفی بر بازار وارد کرده است. در بازار ورق گالوانیزه، افت تقاضا و رکود حاکم بر بازار ورق گرم باعث شد قیمت‌ها مسیر نزولی را طی کنند.

در تحلیل کلی بازار جهانی، تعطیلات کریسمس موجب کاهش محسوس حجم معاملات و ثبات نسبی قیمت‌ها شد، اما تحولات مرتبط با ونزوئلا نشانه‌هایی از احتمال بروز تنش‌های جدید در ابتدای سال ۲۰۲۶ را نمایان کرده است. در این میان قیمت نفت با افزایش دو دلاری به ۶۱ دلار رسید. قیمت سنگ‌آهن از ۱۰۸.۳۵ دلار به ۱۰۷.۳ دلار کاهش یافت، قراضه با رشد ۱.۵ دلاری به ۳۶۹.۵ دلار رسید، شمش فولادی در سطح ۴۳۴ دلار فوب دریای سیاه ثابت ماند و اسلب فوب دریای سیاه نیز بدون تغییر در ۴۱۵ دلار معامله شد. میلگرد در محدوده ۴۶۰ دلار فوب چین و ۵۶۰ دلار فوب بنادر ترکیه تثبیت شد و ورق فوب دریای سیاه با افت ۱۵ دلاری به ۴۳۵ دلار رسید. در مجموع بازار جهانی در انتظار آغاز فعالیت‌های سال جدید میلادی قرار دارد.

در بازار داخلی ایران رکود ناشی از ضعف تقاضا همچنان مهم‌ترین عامل تعیین‌کننده شرایط است. قیمت ورق به سطحی فراتر از توان مصرف‌کننده رسیده و تولیدکنندگان پروفیل از یک‌سو با مشکل فروش و از سوی دیگر با کمبود سرمایه در گردش مواجه‌اند. بازار مقاطع نیز به دلیل نبود تقاضای مؤثر با چالش فروش روبه‌روست و هم‌زمان کمبود نقدینگی فشار مضاعفی بر کل زنجیره فولاد وارد کرده است. ارائه بودجه سال آینده به مجلس در شرایطی انجام شده که رشد اقتصادی منفی است و درعین‌حال مالیات‌ها و هزینه‌ها روندی افزایشی دارند. کاهش معنادار صادرات نفت و قیمت آن نیز بر نگرانی‌ها افزوده است. تجربه سال‌های گذشته نشان می‌دهد که معمولاً دو هفته پس از ارائه بودجه، آثار آن به‌تدریج در بازار نمایان می‌شود.

در بازار فولاد اثرات این بودجه می‌تواند دوگانه باشد، از یک‌سو کارخانه‌های کوچک به دلیل مشکلات نقدینگی و فروش در معرض تعطیلی قرار می‌گیرند و از سوی دیگر واحدهایی که زنجیره کامل فولاد را در اختیار دارند و امکان صادرات برای آن‌ها فراهم است، می‌توانند از شرایط جدید منتفع شوند. در افق پایان سال آینده حتی این احتمال مطرح است که از ذوب‌آهن اصفهان خبر جدی به گوش نرسد، اما در مقابل شاهد اوج‌گیری برخی کارخانه‌های دیگر باشیم. در هفته‌های پیش رو نیز به دلیل تعطیلی بازارهای جهانی، روند صادرات با کندی همراه خواهد شد و این موضوع به‌طور طبیعی می‌تواند به افزایش نرخ ارز در داخل منجر شود، عاملی که همچنان یکی از مهم‌ترین متغیرهای اثرگذار بر بازار فولاد ایران باقی خواهد ماند.