پیش بینی بازار جهانی فولاد سبز تا ۲۰۳۶: رشدی بیش از ۴۷۰ میلیارد دلار در یک دهه

احسان رنجبران_ بازار جهانی فولاد سبز در آستانه یک دوره رشد پرشتاب قرار دارد که این رشد حاصل هم‌زمان فشارهای زیست‌محیطی، تعهدات اقلیمی دولت‌ها و تغییر راهبردی صنایع بزرگ به‌سوی تولید کم‌کربن است. بر اساس برآوردها ارزش این بازار در سال ۲۰۲۶ به ۵۷۲.۹ میلیارد دلار می‌رسد و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۶ با افزایشی ۴۷۱.۸ میلیارد دلاری، به حدود ۱,۰۴۴.۷ میلیارد دلار برسد.

این روند به معنای ثبت نرخ رشد مرکب سالانه ۶.۲ درصدی طی بازه ۲۰۲۶ تا ۲۰۳۶ است. این رشد عمدتاً از افزایش تقاضا برای مصالح پایدار در صنایع ساختمان و خودرو، توسعه فناوری‌های پاک تولید فولاد و تلاش برای کاهش انتشار کربن در زنجیره جهانی فولاد ناشی می‌شود.

فولاد سبز چیست؟

فولاد سبز به فولادی اطلاق می‌شود که با روش‌های کم‌کربن یا بدون کربن و با حداقل انتشار گازهای گلخانه‌ای نسبت به روش‌های سنتی کوره‌بلند تولید می‌شود. از مهم‌ترین فناوری‌های تولید فولاد سبز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

_کوره‌های قوس الکتریکی (EAF) با برق تجدیدپذیر

_احیای مستقیم مبتنی بر هیدروژن سبز

_افزایش بازیافت، بهره‌وری انرژی و به‌کارگیری روش‌های نوین کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی

این رویکردها علاوه بر کاهش قابل توجه انتشار CO₂، با اصول اقتصاد چرخشی نیز هم‌راستا هستند و استفاده حداکثری از قراضه و انرژی‌های پاک را ممکن می‌سازند.

نمای کلی بازار فولاد سبز (۲۰۲۶–۲۰۳۶)

_ارزش بازار در ۲۰۲۶: ۵۷۲.۹ میلیارد دلار

_پیش‌بینی ارزش بازار در ۲۰۳۶: ۱,۰۴۴.۷ میلیارد دلار

_نرخ رشد مرکب سالانه: ۶.۲ درصد

_فناوری غالب تولید: کوره قوس الکتریکی (۵۴ درصد سهم بازار)

_بزرگ‌ترین بخش مصرف‌کننده: خودرو و حمل‌ونقل (۳۸ درصد سهم مصرف)

_مناطق کلیدی رشد: آسیا–اقیانوسیه، آمریکای شمالی و اروپا

_بازیگران شاخص: فولادسازان بزرگ یکپارچه و شرکت‌های پیشرو در نوآوری فولاد پایدار

_فناوری‌های تولید؛ برتری کوره‌های قوس الکتریکی

در میان روش‌های تولید فولاد سبز، کوره‌های قوس الکتریکی با در اختیار داشتن حدود ۵۴ درصد از سهم بازار در سال ۲۰۲۶ جایگاه نخست را به خود اختصاص داده‌اند. فناوری مناسب، مقیاس‌پذیری بالا و امکان اتصال مستقیم به شبکه برق تجدیدپذیر از مهم‌ترین دلایل برتری این روش هستند.

در بخش مصرف، صنایع خودروسازی و حمل‌ونقل با سهمی نزدیک به ۳۸ درصد، پیشتاز تقاضا برای فولاد سبز هستند که این موضوع ریشه در تعهد خودروسازان بزرگ به کاهش انتشار کربن در کل چرخه عمر محصولات و زنجیره تأمین دارد.

محرک‌های اصلی رشد بازار

۱_ اهداف کربن‌زدایی و فشارهای مقرراتی

تعهدات جهانی در حوزه تغییرات اقلیمی و سخت‌گیرانه‌تر شدن قوانین زیست‌محیطی، فولادسازان را به سرمایه‌گذاری در فناوری‌های کم‌کربن سوق داده است.

۲_ تعهدات پایداری شرکت‌ها

صنایعی مانند خودرو، ساختمان و تجهیزات سنگین به‌دنبال کاهش انتشار غیرمستقیم (Scope 3) هستند و استفاده از فولاد سبز را به یک الزام راهبردی تبدیل کرده‌اند.

۳- نوآوری در فناوری‌های تولید پاک

پیشرفت در احیای مستقیم با هیدروژن، سیستم‌های پیشرفته کوره الکتریکی، جذب کربن و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر، توجیه‌پذیری اقتصادی فولاد سبز را افزایش داده است.

۴- پیوند با اقتصاد چرخشی و بازیافت

استفاده گسترده از قراضه فولادی در کوره‌های قوس الکتریکی، وابستگی به مواد اولیه خام را کاهش داده و ردپای کربنی تولید فولاد را به‌طور چشمگیری کم می‌کند.

بخش‌بندی بازار

بر اساس فناوری تولید:

-کوره قوس الکتریکی (EAF): فناوری غالب و سازگار با انرژی‌های تجدیدپذیر

-احیای مستقیم مبتنی بر هیدروژن: در حال رشد سریع با افزایش دسترسی به هیدروژن سبز

-احیای مستقیم با گاز طبیعی: راهکار انتقالی کم‌کربن

-سایر فناوری‌های کم‌کربن: شامل جذب کربن و روش‌های الکترولیز

بر اساس بخش مصرف:

-خودرو و حمل‌ونقل: بزرگ‌ترین بازار مصرف

-ساختمان و ساخت‌وساز: هم‌راستا با پروژه‌های سبز

-زیرساخت و ماشین‌آلات سنگین: برای پروژه‌های پایدار

-کالاهای مصرفی و ماشین‌آلات: در محصولات کم‌کربن

چشم‌انداز منطقه‌ای

آسیا–اقیانوسیه: رشد صنعتی، توسعه زیرساخت‌ها و هم‌زمان تلاش برای کاهش انتشار، این منطقه را به موتور اصلی رشد بازار فولاد سبز تبدیل کرده است.

آمریکای شمالی: مشوق‌های انرژی پاک و سرمایه‌گذاری در رهبری صنعتی، رشد تولید فولاد پایدار را تقویت می‌کند.

اروپا: سیاست‌های سخت‌گیرانه اقلیمی و پروژه‌های بلندپروازانه کربن‌زدایی، اروپا را در خط مقدم نوآوری فولاد سبز قرار داده است.

رقابت در بازار فولاد سبز

بازار فولاد سبز شاهد حضور هم‌زمان فولادسازان سنتی بزرگ و شرکت‌های نوآور تازه‌وارد است. نوآوری فناورانه، دسترسی به انرژی‌های تجدیدپذیر، تولید فولاد کم‌کربن دارای گواهی و همکاری‌های صنعتی، مهم‌ترین عوامل رقابتی در این بازار به شمار می‌روند.